دانستنی هایی درباره ضد آفتاب ها - وبلاگ افرا

به گزارش وبلاگ افرا، عضو انجمن علمی پوست گفت: افراد بویژه در فصل تابستان که بیشتر از ضد آفتاب ها استفاده کرده و سعی می کنند در ساعات آفتابی کمتر در بیرون از منزل حضور داشته باشند، باید مصرف غذاهای سرشار از ویتامین D را افزایش دهند.

به گزارش وبلاگ افرا، نور خورشید برکات بسکمک برای انسان دارد و در واقع حیات انسان وابسته به نور خورشید است، این نور علاوه بر اینکه گرمای هوا را تضمین می کند، اثرات آنتی میکروبیال و ضد افسردگی دارد، اما در عین حال، تابش مستقیم آن یکی از عوامل تخریب پوست است، در واقع این نور در تمام فصول سال می تواند آسیب های جدی به پوست رسانده و باعث بیماری های پوستی یا حتی سرطان شود.

این آسیب ها در تابستان چند برابر می شود، پس در این فصل باید مراقبت از پوست را جدی تر گرفت و یکی از راه های مراقبت از پوست، استفاده از انواع ضدآفتاب است. کرم ضدآفتاب از پوست در برابر اشعه مضر خورشید محافظت می کند، بر این اساس باید جزئی جدایی ناپذیر از وسایل بهداشتی مورد استفاده توسط هر فرد باشد.

استفاده از ضد آفتاب برای برخی ها خیلی جدی است و اسکناس های فراوانی را صرف خرید انواع مختلف آن که البته قطعا خارجی و ساخت بهترین شرکت های تولیدکننده مواد آرایشی بهداشتی است می کنند و گروهی که تعدادشان چند برابر گروه قبلی است، گهگاه از ضد آفتاب استفاده می کنند، اگر زورشان برسد ضد آفتاب گرانتر و اگر نرسد یک مدل ارزانترش را ترجیح می دهد، اما گروه سومی که تعدادشان چندین برابر دو گروه قبلی است، اصلا از ضد آفتاب یا هر پوشش دیگری برای محافظت از پوست شان استفاده نمی کنند.

در این میان متخصصان پوست و مو بر لزوم استفاده از ضد آفتاب تاکید دارند و حالا که فصل گرما فرا رسیده و خورشید با تمام توان بر ما می تابد بد نیست که از ضد آفتاب ها به عنوان یکی از مهمترین اختراعات بشر برای محافظت از پوست و البته نحوه استفاده از آنها بیشتر بدانیم، بر این اساس، پای صحبت دکتر افسانه قیومی متخصص پوست، مو و زیبایی، نشستیم.

دکتر قیومی اظهار کرد: نور خورشید جریان خون را افزایش داده و فشار خون را کاهش می دهد و در خون سازی نیز نقش بسزایی دارد.

او با بیان اینکه یکی از تاثیرات آفتاب بر بدن انسان سنتز ویتامین D است و این اتفاق در پوست صورت می گیرد، افزود: از طرفی نور خورشید اثرات نامطلوبی نیز دارد که این اثرات ناشی از وجود اشعه UV در این نور است. این اشعه از سه قسمت تشکیل شده است که شامل UVA و UVBو UVC است. خوشبختانه اشعه UVC به دلیل وجود لایه اوزون به سطح زمین نمی رسد، اما UVA و UVB به سطح زمین می رسند و وارد پوست انسان می شوند.

عضو انجمن علمی پوست، مو و لیزر ایران، آمریکا و اروپا، در ادامه به اثرات کوتاه مدت و بلند مدت اشعه نور خورشید بر پوست پرداخت و افزود: اثرات کوتاه مدت شامل کم آبی، قرمزی و آفتاب سوختگی و اثرات بلند مدت شامل حساسیت به آفتاب، سرطان های پوست، ضخیم شدن پوست، خشکی بیش از حد، لک ها و چروک های پوستی است.

او بیان نمود: بر این اساس، قرار دریافت در معرض نور مستقیم خورشید علاوه بر اینکه در کوتاه مدت موجب سوختگی و آفتاب سوختگی و لک های صورت می شود، در طولانی مدت باعث ایجاد سرطان های پوستی و پیری پوست خواهد شد. استفاده از ضدآفتاب ها به صورت منظم و مستمر علاوه بر محافظت از پوست در مقابل آفتاب سوختگی موجب می شود تا در طولانی مدت بتوانیم از بروز سرطان های پوستی و پیری پوست جلوگیری کنیم، البته با مصرف منظم ضدآفتاب ممکن است سطح ویتامین D در بدن کاهش پیدا کند که می توان این کمبود را مصرف مکمل ها از قبیل قرص ویتامین D جبران کرد.

وی در ادامه درخصوص اشعه های UVA و UVB، اظهار کرد: اشعه UVB موجب آفتاب سوختگی می شود، اما نفوذ موثری در داخل پوست ندارد و در واقع اثرات کوتاه مدتی که شامل آفتاب سوختگی است را در پوست انسان ایجاد می کند اما اشعه UVA نفوذ بیشتری در پوست دارد و در طولانی مدت منجر به عوارض بلندمدتی خواهد شد که شامل چروک و لک های پوستی و ایجاد سرطان های پوستی می شود.

دکتر قیومی در خصوص شدت اشعه UV نیز گفت: شدت اشعه UVB در ماه های گرم سال به مراتب بیشتر است پس انسان در فصل تابستان از نظر آفتاب سوختگی در معرض ریسک بیشتری قرار داشته و باید استفاده از ضدآفتاب را جدی تر بگیرد، اما شدت اشعه UVA در تمام فصول سال یکسان است پس اشعه UVAهمان قدر که در فصل بهار موجب چروک صورت می شود در زمستان نیز به همین منوال است و به همین دلیل است که توصیه می شود استفاده از ضدآفتاب در تمام فصول سال انجام شود چرا که اشعه UVA در تمام فصول به میزان یکسان وارد پوست شده و اثرات طولانی مدتی را برجای می گذارد.

چه زمانی ضد آفتاب بزنیم؟

وی ادامه داد: همچنین میزان شدت اشعه UVB در ساعات گرم روز بیشتر بوده و باید نکات حفاظتی را در ساعات بین 10 صبح تا چهار عصر برای جلوگیری از آفتاب سوختگی بیشتر رعایت کنیم اما شدت اشعه UVA در تمام طول روز یکسان است و به همان میزان که اشعه UVA در ابتدای صبح وارد پوست می شود به همان میزان هم در نیمه و انتها روز به پوست وارد شده و در نتیجه توصیه می شود که استفاده از ضدآفتاب ها در تمام طول روز انجام شود.

این پزشک متخصص پوست، مو و زیبایی در ادامه با اشاره به اینکه ویتامین D با جذب اشعه UVB در بدن ساخته می شود، افزود: اگر هر فردی دو الی سه بار در هر هفته به مدت 10 الی 15 دقیقه کل صورت و دست ها از آرنج به پائین را در معرض اشعه نور خورشید قرار دهد، میزان کافی از ویتامین D در بدن او ساخته می شود. البته سنتز ویتامین D وابسته به نور خورشید نیست. از طرفی بخشی از نیاز بدن به این ویتامین از طریق خوراکی در غذاهایی شامل ماهی سالمون، قارچ، میوه ها، شیر و لبنیات که سرشار از این نوع ویتامین هستند، باید تامین شود. افراد بویژه در فصل تابستان که بیشتر از ضدآفتاب ها استفاده کرده و سعی می کنند در ساعات آفتابی کمتر در بیرون از منزل حضور داشته باشند، باید مصرف غذاهای سرشار از ویتامین D را افزایش دهند.

SPF چیست؟

وی در خصوص تاثیر ضدآفتاب ها نیز گفت: تاثیر ضدآفتاب ها براساس SPF یا همان Sun Protection Factor به معنای فاکتور محافظت از خورشید (نور خورشید) است که معمولا بر روی ضدآفتاب ها درج شده و درصد فاکتور حفاظتی ضد آفتاب در مقابل اشعه UVB در قالب عدد SPFاست بر روی ضدآفتاب ها درج می شود. وقتی بر روی ضدآفتاب عدد 30 SPF ذکر شده بدان معناست که این محصول حدود 96 درصد توان محافظت کنندگی در برابر آفتاب دارد و وقتی که 50 SPF ذکر شده باشد این توان حدود 98 درصد خواهد بود.

او بیان نمود: فاکتور محافظتی UVA به صورت جداگانه بر روی ضدآفتاب درج می شود، برخی از ضدآفتاب ها نیز فقط SPF دارند و در برابر UVA از پوست حفاظت نمی کنند، البته اخیرا بیشتر ضدآفتاب ها فاکتور حفاظتی UVA را نیز ذکر می کنند. اگر ضدآفتابی SPF بالای 15 داشته باشد و فاکتور حفاظتی در برابر UVA را نیز داشته باشد، در طولانی مدت باعث کاهش ریسک سرطان های پوست خواهد شد و اگر SPF زیر 15 یا بالای 15 بوده و UVA را پوشش ندهد باعث کاهش ریسک سرطان و پیری پوست نمی شود چون UVA نقش بسیار مهمی در ریسک سزطان ها و پیری پوست دارد و باید ضدآفتابی انتخاب کرد که UVA و UVB را همزمان پوشش دهد.

دکتر قیومی در پاسخ به این پرسش که چه نوع SPF برای شهرهای ایران کافی است، گفت: معمولا در ایران SPF بین 30 تا 60 مناسب است که فاکتور حفاظتی بین 96 تا 98 درصد را برای انسان ایجاد می کند و البته بهتر است از ضدآفتابی استفاده شود که UVA را نیز پوشش دهد.

طریقه مصرف ضد آفتاب

وی به طریقه مصرف ضدآفتاب نیز اشاره کرد و گفت: هر فردی باید به نسبت نوع پوستی که دارد ضدآفتاب را انتخاب کند که می توان در این زمینه از پزشک متخصص پوست کمک گرفت. 15 تا 30 دقیقه قبل از خروج از منزل بهتر است که ضدآفتاب بر روی سطح پوست استفاده شود و هر دو الی سه ساعت تمدید شود.

به گفته وی، استفاده یک بند انگشت ضدآفتاب برای پوشش پوست تمامی سطح پوست ضروری است ولی معمولا ضدآفتاب ها به میزان ضروری استفاده نمی شوند که در این صورت تاثیر SPF نصف می شود. مثلا اگر نصف بندانگشت از ضدآفتاب SPF 30 استفاده شود، در واقع ضدآفتابی با SPF 15 مورد استفاده قرار گرفته است در حالی که برای رساندن SPF به میزان مورد نظر و تاثیرپذیری مطلوب باید به اندازه کافی بر روی پوست قرار بگیرد.

شایع ترین فاکتور شناخته شده در برخی کنسرهای پوستی، اشعه آفتاب است

او در خصوص ایجاد کنسرها یا همان سرطان های پوستی نیز شرح داد: مقدار سالانه اشعه UV که به پوست انسان وارد می شود با میزان سرطان های پوستی ارتباط مستقیم دارد و این میزان با افزایش سن بیشتر شده و بیشتر کنسرهای پوستی در مناطقی مشاهده می شوند که بیشتر در معرض نور آفتاب قرار دارند، از جمله صورت، سر، گوش و اندام فوقانی. کنسرهای پوستی معمولا در آقایان بیشتر از بانوان دیده می شوند و هر چقدر که سن انسان بالاتر می رود احتمال ایجاد کنسرهای پوستی بیشتر می شود. شایع ترین فاکتور شناخته شده در برخی کنسرهای پوستی، اشعه آفتاب است و نشانگر آن است که چقدر می توان با محافظت پوست در مقابل آفتاب و استفاده منظم و مستمر از ضدآفتاب از ایجاد سرطان های پوستی جلوگیری کرد.

دکتر قیومی افزود: یک مطالعه نشان داده است که اگر افراد زیر 18 سال به طور منظم از ضدآفتاب استفاده کنند میزان ابتلای آنها به کنسرهای پوستی به میزان حدود 78 درصد در بزرگسالی کاهش پیدا خواهد کرد. این مطالعه نشان می دهد که با شروع استفاده از ضدآفتاب از دوران کودکی و به صورت منظم و مستمر، می توانیم از ایجاد کنسرها و لک و چروک پوستی جلوگیری کنیم.

وی در پاسخ به این سوال که چه نوع ضدآفتابی در فصول مختلف سال استفاده کنیم، گفت: نوع ضدآفتابی که در فصول مختلف سال استفاده می شود بستگی به نوع پوست فرد دارد. در داروخانه ها ضدآفتاب های متعددی برای پوست های مختلف وجود دارد که مخصوص پوست چرب، معمولی، پوست خشک و ضدآفتاب های مخصوص اطفال، آقایان یا ضد آب هستند که مورد آخر بیشتر برای افراد ورزشکار یا افرادی که تعریق زیاد دارند کاربرد دارد.

لزوم استفاده مستمر از ضدآفتاب برای اطفال بالای 6 ماه

او استفاده منظم و مستمر ضدآفتاب برای اطفال بالای 6 ماه را توصیه کرد و گفت: یک نوع ضدآفتاب فیزیکال نیز برای افرادی که بیماری های پوستی دارند وجود دارد که البته به دلیل سنگینی زیادی که بر روی پوست دارد استفاده از آن کمی سخت است اما حفاظت لازم را برای افرادی که بیماری های پوستی دارند و بیماری آنها در مقابل آفتاب تشدید می شود را ایجاد می کند.

این پزشک متخصص پوست، مو و زیبایی در خصوص استفاده از ضدآفتاب ایرانی یا خارجی نیز گفت: خوشبختانه ضدآفتاب های مناسب با برندهای مختلف در ایران از SPF 30 به بالا تولید می شود که پوشش UVA نیز دارند و افراد می توانند از ضدآفتاب تولید ایرانی نیز استفاده کنند.

چه نوع ضد آفتابی برای استفاده مستمر مناسب است

وی شرح داد: افراد باید ضدآفتابی را انتخاب کنند که از نظر شرایط مالی بتوانند به صورت منظم و مستمر در تمام ساعات روز و در تمام فصول سال از آن استفاده کنند. اینکه ضدآفتابی تهیه شود که صرفا در فصل تابستان و به صورت مقطعی استفاده شود، تاثیری برای حفاظت از پوست ندارد و باید ضدآفتابی را انتخاب کرد که در تمام فصول سال و تمام زمان روز که افراد بیرون از منزل هستند، مورد استفاده قرار گیرد.

او در خصوص استفاده از ضدآفتاب در محیط منزل نیز گفت: اشعه UVB از شیشه عبور نکرده و وارد منزل نمی شود، اما اشعه UVA از شیشه عبور می کند و چنانچه منزل تان آفتاب گیر است یعنی نور خورشید مستقیما وارد منزل شده و در معرض نور آفتابی قرار دارید که از شیشه عبور کرده باید بدانید این نور حاوی UVA است و ساعاتی که در معرض نورخورشید هستید باید از ضدآفتاب استفاده شود، در غیر این صورت در خارج از منزل و در تماس مسقیم با اشعه UVA از ضدآفتاب استفاده کنید.

دکتر قیومی به نکات کلی برای جلوگیری از آفتاب سوختگی در فصل تابستان اشاره کرد و گفت: استفاده از محافظت های پوششی در مقابل نور خورشید نظیر کلاه، لباس آستین بلند، دستش و عینک ضروری است. در کنار این موارد استفاده از ضدآفتاب با نظر پزشک با نحوه مصرفی که بدان اشاره شد باید حتما انجام شود. برای جلوگیری از کم آبی پوست نیز باید در فصل تابستان از مایعات فراوان و محصولات غذایی حاوی ویتامین D استفاده شود.

وی در انتها درخصوص داشتن پوستی سالم چنین توصیه کرد: پوست بدن انسان وسیع ترین عضو است و به عنوان سد دفاعی در مقابل انواع ارگانیسم ها عمل می کند، برای داشتن پوستی سالم همانند بقیه اعضای بدن باید تلاش کنیم تغذیه سالم، مصرف مایعات کافی، خواب مناسب و کنترل استرس داشته باشیم. پوست صورت و دست ها به علت تماس مکرر با نور خورشید، شوینده ها و آلاینده های محیطی بیشتر در معرض خطر و آسیب هستند، به همین منظور استفاده از شوینده های مناسب، ضدآفتاب و پوشش های مناسب همانند کلاه و دستکش توصیه می شود.

منبع: ایسنا