نقد و آنالیز فیلم سینمایی شب طلایی؛ داستانی خانوادگی - وبلاگ افرا

به گزارش وبلاگ افرا، خبرنگارانـ شب طلایی اولین ساخته یوسف حاتمی کیا، پسر ابراهیم حاتمی کیا، کارگردان و فیلم ساز معروف است که اولین فیلم خود را با یک موضوع اجتماعی جلوی دوربین برده است. در این فیلم حسن معجونی، یکتا ناصر، مریم سعادت، مسعود کرامتی، سوگل خلیق و بهناز جعفری به ایفای نقش پرداخته اند و تهیه کننده این فیلم نیز ابراهیم حاتمی کیاست.

در خلاصه داستان فیلم آمده است:

داستان درباره ماجرایی مجذوب کننده در دل خانه مادربزرگ است. درحالی که همه خانواده دور هم جمع شده اند تا جشن تولدی برای مادربزرگ بگیرند، داماد خانواده که به علت سفر در این مهمانی حضور نداشت، سرزده از راه می رسد و شمش طلایش را می خواهد که چندین وقت قبل به امانت در خانه مادربزرگ گذاشته بود.

ابراهیم حاتمی کیا، تهیه کننده فیلم درباره اولین ساخته فرزندش می گوید:

من در این فیلم تنها یک نام هستم و کار ها را اویس طوفانی و بهراد مهرجو انجام داده اند. من نمی توانستم کار را ادامه بدهم؛ زیرا دنیا من با این فیلم فرق دارد و خوشحالم که یوسف دنیا خودش را به تصویر کشید.

یوسف حاتمی کیا در نشست خبری شب طلایی به وبلاگ افرا گفت:

راستش فرزند ابراهیم حاتمی کیا بودن افتخار بزرگی است، چه به این عنوان که ایشان فیلم ساز باشد و چه به این عنوان که پدرم هستند، برای من افتخارآفرین است. واقعیت این است که قدم اول با اویس طوفانی و بهراد مهرجو شکل گرفت و، چون کارت تهیه کنندگی نداشتیم، نزدیک ترین فرد پدرم بود که کارت تهیه کنندگی داشت. ایشان هم مهربانانه قبول کرد و خدا را شکر فیلم نامه را دوست داشت. از ایشان متشکرم که به من و گروهم اعتماد کرد و سعی کرد تا من استقلالم را حفظ کنم. پدر فقط دوبار سر صحنه فیلم برداری آمدند و از دور ما را راهنمایی کردند.

نظرات منتقدان درباره فیلم شب طلایی

علی بحرینی

شب طلایی یک فیلم میانه است و این فیلم من را به این که سینمای ایران یک حاتمی کیای مهم دیگر هم داشته باشد، امیدوار کرد. یوسف فیلم سازی را دور از محدوده و محیط فیلم های پدرش آغاز نموده است و می توانیم به آینده اش خوش بین باشیم.

رضا صائمی

نام پسر ابراهیم حاتمی کیا به عنوان کارگردان فیلمی به تهیه کنندگی پدرش کافی بود تا تماشای شب طلایی به عنوان نخستین فیلم حاتمی کیای پسر کنجکاوی برانگیز باشد. فیلم هیچ نسبتی با سینمای حاتمی کیا نداشت. نه لزوما به این علت که ژانری جنگی داشته باشد که اساسا با دنیا سینمایی ابراهیم حاتمی کیا متفاوت بود و گویی یوسف حاتمی کیا کوشش نموده است تا تمایز سینمایی اش را با پدر از این طریق تعریف کند. به گمانم این یک امتیاز برای حاتمی کیایی جوان است. به این امتیاز می توان فیلم قصه گو و ملتهبی را هم افزود که از ریتم نمی افتد و مخاطب را تا خاتمه با خود همراه می نماید؛ هرچند خاتمه بندی دلچسبی ندارد.

شب طلایی یک درام خانوادگی است که به وسیله گم شدن یک شی گرانقدر در خانه چالش های روابط عاطفی و خانوادگی را به تصویر می کشد. فیلمی با لوکیشین ثابت در فضای بسته خانه که فقدان تنوع لوکیشین و بافت جغرافیایی قصه را با شخصیت پردازی و قصه گویی و ملزوماتش جبران می نماید. او به وسیله تنوع و تغییر نما ها در فضای خانه و خرده حوادثی که هرکدام بر التهاب یک فقدان می افزاید، ریتم مناسبی به قصه می دهد. شب طلایی را می توان آغاز امیدوار کننده ای برای یوسف حاتمی کیا دانست.

آریا قریشی

شب طلایی هرچند فیلم بدی است، آغاز حساب شده و هوش مندانه ای برای یوسف حاتمی کیاست. او با انتخاب این سوژه می تواند راه خود را از ابراهیم حاتمی کیا جدا کند و از زیر سایه پدر بیرون بیاید. ضمن این که او تسلط خودش را هم در زمینه اجرا در فضای محدود، بسته و شلوغ و هم بازی گرفتن از بازیگران نشان می دهد. با این وجود مشکل اصلی به فیلمنامه ای بر می گردد که عملا فاقد یک ساختار منسجم است. با انبوهی از خرده داستان ها و موقعیت ها رو به رو هستیم که می توان خیلی از آن ها را حذف یا با هم جا به جا کرد یا موقعیت های دیگری را به آن ها اضافه نمود.

در هر کدام از این شرایط ضربه محکمی به ساختار فیلم وارد نمی گردد. فیلم از یک دست نبودن لحن هم رنج می برد. در بعضی از لحظات با لحنی کمیک رو به رو می شویم که ربطی به فضای کلی فیلم ندارد. شب طلایی فیلمی است که بی فایده شلوغ شده و به جای بسط پیدا کردن، متورم می گردد؛ بنابراین صرفا با چند موقعیت بالقوه مجذوب کننده، اما توسعه یافته رو به روییم. این که داستان فیلم امکان برداشت های استعاری را برای تماشاگر فراهم کند، برای فراوری یک فیلم خوب نیست.

احمد شاهوند

اولین ساخته فرزند ابراهیم حاتمی کیا فیلم نسبتا خوش ساختی است که آغاز خیلی خوبی دارد، به موقع تماشاگر را درگیر می نماید و تا یک سوم خاتمهی خوش ریتم پیش می رود. گویا کارگردان ناگهان درست مثل شخصیت های فیلمش که از جستجوی شمش طلا خسته شده اند، حوصله اش سر می رود، ناگهان می زند زیر میز و فیلم را تمام می نماید و حواسش نیست که یک خاتمه بندی عجولانه و ناگهانی و دور از انتظار به راحتی می تواند همه رشته ها را که انصافا هم در فیلمنامه و هم در اجرا خیلی خوب بافته شده اند، پنبه کند.

فیلم پر از کاراکتر است که انصافا بیشترشان پرداخت شده اند و همه کارکرد دارند. مثل دختر نوجوان خانواده که از ابتدا تا خاتمه مدام هدفون در گوش دارد، ناگهان در جای مناسب به کار می آید. بازی ها هم همه در خدمت فیلمنامه و داستان قابل قبول و به مقدار هستند. از مریم سعادت و حسن معجونی تا یکتا ناصر و علی باقری و دیگر بازیگران. یوسف حاتمی کیا در کارگردانی و فیلمنامه نویسی نمره قبولی می گیرد و می توان منتظر دومین ساخته اش ماند.